| 第一章 | chương 01 |
百越有金甌山者，濱海之南，巍然矗立。每值天朗無雲，山麓蔥翠間，紅瓦 鱗鱗，隱約可辨，蓋海雲古剎在焉。相傳宋亡之際，陸秀夫既抱幼帝殉國崖山， 有遺老遁跡於斯，祝發為僧，晝夜向天呼號，冀招大行皇帝之靈。故至今日，遙 望山嶺，雲氣蔥鬱；或時聞潮水悲嘶，尤使人欷歔憑弔，不堪回首。今吾述剎中 寶蓋金幢，俱為古物。池流清淨，松柏蔚然。住僧數十，威儀齊肅，器缽無聲。 歲歲經冬傳戒，顧入山求戒者寥寥，以是山羊腸峻險，登之殊艱故也。
一日凌晨，鍾聲徐發，餘倚剎角危樓，看天際沙鷗明滅。 是時已入冬令，海風逼人於千里之外。讀吾書者識之，此日為餘三戒俱足之 日。計餘居此，忽忽三旬，今日可下山面吾師。後此掃葉焚香，送我流年，亦復 何憾！如是思維，不覺墮淚，歎曰：「人皆謂我無母，我豈真無母耶？否否。餘 自養父見背，雖煢煢一身，然常於風動樹梢，零雨連綿，百靜之中，隱約微聞慈 母喚我之聲。顧聲從何來，餘心且不自明，恒結轖凝想耳。」繼又歎曰：「吾母 生我，胡弗使我一見？亦知兒身世飄零，至於斯極耶？」 此時晴波曠邈，光景奇麗。餘遂披袈裟，隨同戒者三十六人，雙手捧香魚貫 而行。升大殿已，鵠立左右。四山長老雲集。 《香贊》既闋，萬簌無聲。少選，有尊證闍黎以悲緊之音唱曰： 「求戒行人，向天三拜，以報父母養育之恩。」餘斯時淚如綆縻，莫能仰視 ，同戒者亦哽咽不能止。既而禮畢，諸長老一一來相勸勉曰：「善哉大德，慧根 深厚，願力壯嚴。此去謹侍親師，異日靈山會上，拈花相笑。」餘聆其音，慈悲 哀愍，遂頂禮受牒，收淚拜辭諸長老，徐徐下山。夾道枯柯，已無宿葉，悲涼境 地，惟見樵夫出沒，然彼焉知方外之人，亦有難言之恫？此章為吾書發凡，均紀 實也。 |
Tại Bách Việt, về phía Nam bờ biển, có dãy Kim Nhân Sơn (1) nguy nga dựng sững. Những lúc trời quang mây tạnh, ta có thể nhận thấy phía bên dưới sườn núi xanh um (tại chân núi) ẩn ẩn hiện hiện một mái ngói hồng lóng lánh, lập lòe như lớp vảy con kình ngư. Đó là ngôi chùa Hải Vân, vẫn còn nguyên như thuở xưa, cái ngày nhà Tống sụp đổ, Lục Tú Phù cõng vị ấu chúa chạy tỵ nạn, tới bước đường cùng, tiên sinh đã cùng ấu chúa tự sát tuẫn quốc tại Nhai Sơn, để trọn đạo hiếu trung, hơn là lọt vào tay cường địch hung bạo. Một số di thần triều Tống cũng đã tới đó ẩn thân độn tích, cạo đầu đi tu. Ngày đêm hướng lên trời xanh cầu nguyện, mong mỏi thương hiệu (6) phò trì vong linh của Đại Hành hoàng đế.
Cho tới ngày nay, nhìn sơn lĩnh ở xa xa cuối chân trời, vân khí sầm uất , bàng bạc chiều chiều như còn gợi mãi vang bóng triều đại xưa. Và thỉnh thoảng tiếng sóng vỗ bi thống còn khiến lữ khách ngậm ngùi, cúi đầu lặng lẽ, không dám gợi lại những bóng ma não nùng của quá khứ. Ngày nay, tôi ghi chép lại những "bảo võng kim tàng" (2) của ngôi chùa cổ. Thảy thảy còn là những cựu vật chứng giám một thời. Đây một mặt hồ tĩnh lặng, kia một dòng suối quanh co... dưới bóng tùng bách xanh um. Mấy chục nhà sư trụ trì tại đó, còn giữ gìn những phong thái nghi lễ ngày xưa. Năm về, năm lại, qua mỗi một mùa đông truyền giới, y bát vô thanh, khách viễn phương về thụ giới mỗi mùa trong cảnh tịch mịch. Khách về thưa thớt lắm, ấy bởi vì đường núi hiểm trở, đèo dốc khi khu. Một buổi mai, tiếng chuông chùa từ từ ngân, tôi tựa lưng bên góc chùa tĩnh mịch, nhìn những đàn hải âu bay lượn thấp thoáng ở chân trời. Thời tiết lạnh lẽo giữa mùa đông. Ngọn gió biển như bức bách con người ta, tự bên ngoài ngàn dặm (hải phong bức nhân ư thiên lý chi ngoại). Độc giả hiểu cho: đó là ngày tam giới hoàn tất của tôi (3). Tính ra, cuộc cư lưu của tôi tại chùa, hốt nhiên đã ba tuần viên mãn, hôm nay ngày tôi có thể xuống núi trình diện với phương trượng. Sau đó, ngày ngày quét lá, đêm đêm đốt hương, độ quá lưu niên, có gì đâu mà ân hận! Đang giữa cơn tư lự như thế, bỗng nhiên nước mắt trào ra. Tôi tự nhủ "Ai cũng bảo ta là đứa bé không cha không mẹ? Có quả thật như vậy chăng? Ta là đứa bé không mẹ?" — Không. Không thể như vậy được. Kể từ ngày dưỡng phụ từ trần, tôi một thân một mình không còn họ hàng nhìn mặt. Nhưng mỗi lần gió lay đầu cây ngọn cỏ, hoặc mỗi phen mưa trút liên miên, hoặc trong cảnh cuồng phong bạo vũ, hoặc trong cảnh vạn vật im lìm, tôi vẫn dường như nghe thoang thoảng bên tai tiếng kêu gọi của từ mẫu. Nhưng âm thanh đó khởi từ đâu lại? Ấy là điều tôi không rõ. Nhưng lòng tôi vẫn hằng hằng ôm ấp cái ý tưởng ấy. Tôi lại thở dài tự nhủ "Mẹ sinh con ra đời, sao chẳng cho con được gặp mặt một lần? Mẹ có biết đứa con tôi thân thế phiêu linh cùng cực thế này chăng?" Lúc bấy giờ sóng biển rì rào từng đợt lấp lánh ngoài khơi, quang cảnh đẹp dị thường. Tôi khoác áo cà sa lên thân thể, cùng ba mươi sáu vị đồng giới, tay cầm nén hương, lũ lượt nối gót nhau bước đi. Lúc lên tới đại điện, bọn chúng tôi phân tán ra hai bên tả hữu, đứng im phăng phắc như những con nhạn ngày xưa trong cổ lục phương môn. Các vị trưởng lão ở bốn phía núi non lân cận, cũng đã tề tựu đông đủ. Đốt hương tụng niệm xong, tứ bề im phăng phắc. Một lát sau, vị sư cao đạo cất giọng bi khẩn tụng rằng: "Cầu giới hành nhân Hướng thiên tam bái Dĩ báo phụ mẫu Dưỡng dục chi ân." Lúc bấy giờ, hai mắt tôi trào lệ như mưa (4), không làm sao ngưỡng lên được. Các vị đồng giới cũng tấm tức ngậm ngùi. Buổi lễ hoàn tất, các vị trưởng lão lần lượt tới bên chúng tôi, mở lời khuyên miễn an ủi mà rằng: "Thiện tai đại đức! Tuệ căn thâm hậu, Nguyện lực trang nghiêm Thử khứ cẩn thị thân sư, Dị nhựt Linh Sơn hội thượng. Niêm hoa tương tiếu." (Đức lớn tốt thay! Lành thay đức lớn! Tuệ căn sâu dày, Nguyện lực trang nghiêm Lần này đi phụng bồi sư trưởng Tới ngày sau tụ hội Linh Sơn Sẽ cầm nhánh hoa Nhìn nhau mỉm cười một nụ.) Tôi lặng nghe âm thanh tụng niệm ấy chan chứa lòng từ bi ai mẫn, tôi đảnh lễ thụ điệp (đón nhận Phật kinh) gạt lệ mà bái từ các vị trưởng lão, rồi chậm rãi xuống núi. Hai bên đường cây cối trơ trụi xác xơ, lá cành rụng hết. Cảnh tượng thật là tiêu điều. Chỉ thấy vài ông tiều phu hiện ra rồi mất dạng. Ai có rõ rằng kẻ xa lánh bụi đời (5), quy y cửa Phật, vẫn còn mang những đau xót không lời! |
<< >>
No comments:
Post a Comment